Quản trị nguồn lực là công việc cần thiết của mỗi doanh nghiệp nhằm nâng cao tối đa hiệu quả sử dụng nhân sự của mỗi doanh nghiệp. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu về một số mô hình quản trị nguồn nhân lực ở Việt Nam hiện nay.
Quản trị nhân lực trong doanh nghiệp là gì?
Quản trị nhân sự là sự khai thác và sử dụng nguồn nhân lực của một tổ chức hay một công ty theo cách hợp lý và hiệu quả, nó có vai trò quan trọng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Một doanh nghiệp dù có nguồn tài chính dồi dào, nguồn tài nguyên vật liệu phong phú, hệ thống máy móc thiết bị hiện đại đi chăng nữa cũng trở nên vô ích nếu không biết cách quản trị hiệu quả nguồn tài nguyên nhân sự.
Các chức năng cơ bản của mô hình quản trị nguồn nhân lực ở Việt Nam bao gồm các nội dung sau đây:
- Phân tích công việc
- Tuyển dụng nhân sự
- Đào tạo và nâng cao năng lực chuyên môn cho nhân viên
- Nâng cao hiệu quả sử dụng lao động thông qua việc có những chính sách khen thưởng hay các hoạt động nội bộ
Quản trị nguồn nhân lực chính là quản trị tài nguyên nhân sự cùng với việc nâng cao năng lực chuyên môn cho mỗi cá nhân. Đây là công việc cần thiết với bất kỳ doanh nghiệp nào mong muốn ngày càng phát triển hơn nữa.
Một số mô hình quản trị nguồn nhân lực trong doanh nghiệp phổ biến hiện nay
- Mô hình gia đình trị truyền thống
Đặc điểm của mô hình quản trị nguồn nhân lực ở Việt Nam này là:
- Lãnh đạo là trung tâm, mô hình quản lý nhân sự điều phối mọi công việc là lãnh đạo.
- Doanh nghiệp coi nhân viên là đối tượng thuê mướn, tạo ra doanh thu cho doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp đưa cho nhân viên định hướng hoạt động, nhân viên không được tham gia lên kế hoạch phát triển doanh nghiệp.
- Chính sách và biên chế nhân sự cổ hủ, lạc hậu, thiếu tính linh hoạt và uyển chuyển.
- Chỉ quan tâm đến việc nhân viên có thể đóng góp gì cho doanh nghiệp, nhưng không quan tâm tới quyền lợi, khuyến khích nhân sự.
Ở mô hình này, nhân viên sẽ thụ động hơn trong công việc. Bởi họ làm việc theo chỉ đạo của cấp trên, không có tinh thần nhiệt huyết, không nhiệt tình nghiên cứu và cải thiện hiệu suất. Chính vì thế mà, những doanh nghiệp áp dụng kiểu quản lý này sẽ không thể thu hút và giữ chân người tài, dẫn tới ngày càng giảm sức cạnh tranh của mình trên thị trường lao động.
- Mô hình lãnh đạo tập thể kiểu cũ
Một mô hình quản trị nguồn nhân lực ở Việt Nam được phát triển theo thời bao cấp. Không có sự phân công công việc cụ thể cho bất kì một cá nhân nào, nên khi có sai sót xảy ra, các công việc bị đình trệ ngay lập tức, do không thể tìm ra được trách nhiệm thuộc về ai để sửa chữa, hoàn thiện.
Đặc điểm của hình thức quản trị nhân lực trong doanh nghiệp này là:
- Việc kiểm duyệt dự án, công việc trở nên rườm rà, phải thông qua cả một hội đồng mới có thể thực hiện, tốn khá nhiều thời gian.
- Doanh nghiệp tập trung vào các giải pháp an toàn hơn là giải pháp cải tiến, có tính sáng kiến để phát triển nhân viên. Các giải pháp đều dựa trên việc đảm bảo an toàn cho quản lý hơn là nhân viên.
- Những cá nhân tích cực làm việc vất vả, nhưng không có cơ hội tham gia hội đồng.
- Quy trình xét duyệt và thực hiện một kế hoạch bị kéo dài.
- Mô hình quản lý nhân sự tập thể
Nhân viên trong hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp này tập trung vào định hướng khuyến khích và gắn kết hơn với cấp dưới.
Đặc điểm của hình thức quản trị nhân lực trong doanh nghiệp này là:
- Các chính sách quản trị nhân sự trong doanh nghiệp đều dựa trên lợi ích chung. Các quyền lợi sẽ được xây dựng và điều phối xuống nhân viên.
- Với hình thức này, doanh nghiệp để nhân viên có thể thoải mái thể hiện tư tưởng, ý kiến và quan điểm riêng. Doanh nghiệp này đưa tính dân chủ tự do vào văn hóa doanh nghiệp.
- Các chính sách và quy định văn hóa doanh nghiệp, mô hình quản lý nhân sự được tùy chỉnh linh hoạt và bầu chọn theo số đông nhân viên.
- Các chính sách nhân sự đều là mở, nhân viên được thể hiện chính kiến, góp phần vào xây dựng văn hóa doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp phân cấp nhân viên, thay đổi và linh hoạt chính sách với các điều kiện hiện tại của nhân viên, phát triển doanh nghiệp hiện tại.
- Lãnh đạo nhìn đúng tiềm năng, năng lực của nhân viên, giao đúng việc, trao đúng quyền để nhân viên đạt hiệu suất cao nhất.
- Kích thích sự cống hiến của các nhân viên bằng cả quyền lợi và nghĩa vụ, là tiêu chí hàng đầu để đánh giá nhân viên.
Mô hình quản trị nguồn nhân lực ở Việt Nam này phù hợp xu thế phát triển chung của mỗi doanh nghiệp hiện nay. Mỗi cá nhân đều có những vai trò riêng của mình, tự do phát triển khả năng trong một môi trường tích cực. Khi đó, nhân viên sẽ đáp ứng được nhu cầu và kỳ vọng, nâng cao hiệu quả sản xuất trong doanh nghiệp. Đây là hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp hiệu quả, nhưng là mô hình quản lý nhân sự ít doanh nghiệp có thể làm được.
Kết
Mỗi mô hình quản trị đều phù hợp với từng loại hình kinh doanh riêng của các doanh nghiệp. Vì thế, hãy cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định lựa chọn áp dụng mô hình quản trị nhân lực nào cho doanh nghiệp của mình, bởi quản trị nhân sự hiệu quả chính là chìa khóa để mở cánh cửa thành công cho doanh nghiệp.
